ทำไมการขอความช่วยเหลือจึงเป็นเรื่องยาก?

เคยรู้สึกไม่กล้า ขอความช่วยเหลือจากเพื่อนร่วมงานหรือคนใกล้ชิดหรือไม่? ถ้าจะต้องขอความช่วยเหลือจากใครต้องคิดแล้วคิดอีก รู้สึกอึดอัด เก้ ๆ กัง ๆ พูดไม่ออก

การทำอะไรด้วยตนเองได้เป็นเรื่องที่ดี แต่..การเรียนรู้ที่จะร้องขอความช่วยเหลือยังเป็นอีกทักษะหนึ่งที่สำคัญเช่นเดียวกัน สาเหตุที่หลายคนเลือกที่จะ ทำอะไรด้วยตนเอง มากกว่าจะไปร้องขอความช่วยเหลือจากผู้อื่น ในทางจิตวิทยาอธิบายปรากฏการณ์นี้ว่าเกิดได้จากหลายสาเหตุ ดังต่อไปนี้

1. กลัวถูกมองว่าเป็นคนไม่มีความสามารถ
เป็นผลมาจากความรู้สึกไม่ปลอดภัยทางใจจึงตีความหมายการขอความช่วยเหลือเป็นเชิงลบว่าแสดงถึงความอ่อนแอ หากขอความช่วยเหลือ คนอื่นก็จะดูแคลนได้ว่าไม่มีศักยภาพ..แค่นี้ก็ทำไม่ได้ ความรู้สึกนี้จะเพิ่มมากขึ้น ถ้าอยู่ในองค์กรที่มีการแข่งขันกันสูง

2. ต้องการแสดงถึงความเป็นตัวของตัวเอง ไม่ต้องพึ่งใคร
มักเกิดจากภูมิหลังที่ได้รับอิทธิพลการสั่งสอน จากครอบครัว คนใกล้ชิด โรงเรียน หรือสังคมที่อยู่ ว่าต้องรู้จักพึ่งพาตัวเอง คิดเอง อย่ายืมจมูกคนอื่นหายใจ แม้ในเรื่องที่ตนเองไม่ถนัด ก็ต้องหาวิธีสืบค้นความรู้เอง บางครั้ง..ก็เป็นอุปสรรคเมื่อต้องทำงานร่วมกันผู้อื่นเป็นทีม

3. กลัวถูกข่ม
เป็นความคิดกลัวว่าหากขอความช่วยเหลือ ตัวเองจะถูกอีกฝ่ายนึงข่ม และทำตัวเหนือกว่า ดูด้อย ดูเป็นลูกไล่ในสายตาของคนอื่น หรือต้องทดแทนบุญคุณอีกฝ่ายในคราวต่อไป ความกลัวนี้อาจเกิดจากประสบการณ์เดิมที่เคยได้รับมาหรือเกิดจากความไม่เชื่อใจ ไม่ไว้ใจคนที่ทำงานด้วยกันว่าจะมีการปฏิบัติที่ดีต่อตนเองมากน้อยเพียงใด

4. กลัวถูกปฏิเสธ
คำพูดปฏิเสธ เช่น ยุ่งมากเลย ไม่ว่าง เหมือนเป็นการตอกกลับหรือปิดประตูใส่ สำหรับคนกลุ่มนี้จะคิดว่าเป็นการสะท้อนว่าตนไม่มีความสำคัญ ไม่อยู่ในสายตาใคร การถูกปฏิเสธจึงถือเป็นตัวกระตุ้นที่สร้างความรู้สึกอ่อนไหวและความมีคุณค่าในตนเองให้เป็นความรู้สึกอับอาย น่าขายหน้า ส่งผลให้กลับไปคิดมาก และไม่รู้จะวางตัวอย่างไรต่อไป

5. กลัวไปเพิ่มภาระคนอื่น
คนกลุ่มนี้มักเป็นคนขี้เกรงใจ จึงคิดแทนคนอื่นว่าเขางานเยอะอยู่แล้ว การไปขอให้ช่วยเหลือจะเป็นการไปเพิ่มภาระ ซึ่งเป็นพฤติกรรมที่เห็นแก่ตัวจึงไม่กล้าขอให้คนอื่นช่วย และอดทนทำอะไรเองหรือแม้จะมีคนอาสาเข้ามาช่วย ก็จะตอบกลับว่า ไม่เป็นไรค่ะ ทำได้ ด้วยท่าทีที่เกรงใจอย่างมาก

6. กลัวเป็นภาระคนอื่น
กลุ่มนี้มักบอกกับตัวเองอยู่เสมอว่า ฉันไม่ดีพอ/ไม่ได้เรื่อง/เป็นตัวถ่วง เป็นผลมาจากความคิดอัตโนมัติด้านลบในสมอง ทำให้ไม่กล้าขอความช่วยเหลือ ทั้งที่ทำเองไม่ได้ พอการกระทำนั้นส่งผลกับการทำงาน.. ยิ่งถูกตำหนิก็จะยิ่งกลัว ไม่กล้าถาม ไม่กล้าขอความช่วยเหลือจากใครอีก และจะทำงานด้วยความกลัว ทำช้า และผิดพลาดอยู่บ่อยครั้ง

ความกลัว ทั้ง 6 แบบนี้ เป็นความกลัวที่สร้างขึ้นในตัวบุคคลทั้งสิ้น ลองทบทวนตนเองว่ามีข้อใดที่เกิดขึ้นกับตัวเราจนทำให้เป็นอุปสรรคต่อการทำงาน เพื่อจะได้แก้ไขและพัฒนาตนเองให้กล้ามีทักษะของการขอความช่วยเหลือต่อไป